بررسی سازه ای و اقتصادی اسکله های باز و بسته در سواحل دریای خزر(مطالعه ی موردی اسکله ی بندر نوشهر)

اسکله های باز و بسته به طور متناوب در سازه های دریایی مورد استفاده قرار می گیرند. اسکله باز از شمع و عرشه و اسکله بسته از عرشه و سپری تشکیل یافته که هر یک از آن ها به انواع متفاوتی تقسیم می شوند. هدف از این مطالعه، مقایسه رفتار سازه ای و هیدرولیکی هر یک از این دو نوع سازه در مقابل بارهای وارده، نیروهای داخلی و تغییر شکل ها می باشد. ابتدا با ارزیابی و تعیین نیروهای وارده با استفاده از نرم افزار sap2000، سازه تحلیل استاتیکی گردیده و نیروهای داخلی و تغییر شکل ها معین شده است. سپس، دو نوع سازه بر اساس این نوع تحلیل با یکدیگر مقایسه شده و نتایج در نمودارهایی ترسیم گشته و پیشنهاداتی جهت طراحی ارائه شده است. علاوه بر تحلیل استاتیکی، تحلیل دینامیکی نیز به عنوان نمونه بر روی یکی از مدل های اسکله بسته صورت گرفت و نتایج آن در قالب نمودارهایی با تحلیل استاتیکی مقایسه شده است. در ادامه، به ارزیابی اقتصادی اسکله باز و بسته با توجه به شرایط محیطی دریای خزر پرداخته شد. نتایج حاصله بیانگر این مطلب بود که در تمامی مدل ها، نیروها و تنش های داخلی و تغییرشکل ها در اسکله بسته، همواره از اسکله باز بیشتر بوده است. به عنوان نمونه با افزایش ضخامت دال عرشه، لنگر خمشی شمع در اسکله بسته با 86 درصد و با افزایش قطر شمع، تنش در عرشه در امتداد محور عرضی در اسکله بسته با 40/45 درصد، بیشترین افزایش را نسبت به اسکله باز دارد. این موضوع به دلیل وجود نیروی ناشی از فشار هیدرواستاتیک آب و فشار ناشی از خاکریزی در پشت دیواره اسکله بسته و همچنین وزن بیشتر این سازه و عدم وجود این نیروها در اسکله باز می باشد. علاوه بر این در تحلیل دینامیکی شاهد افزایش نیروهای داخلی و تغییرمکان ها نسبت به تحلیل استاتیکی بوده و همچنین از لحاظ اقتصادی و اجرایی، اسکله بسته گزینه مناسب تری نسبت به اسکله باز شناخته شد. به طور کلی این نتیجه حاصل شد که با توجه به جمیع شرایط فنی، اقتصادی، محیطی و اجرایی، اسکله بسته گزینه مناسبتری نسبت به اسکله باز پیشنهاد می شود. در نهایت با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، می توان به انتخاب سازه مناسب جهت طراحی و ساخت اسکله در محدوده مورد مطالعه (سواحل دریای خزر به ویژه بندر نوشهر) پرداخت.